یادداشتی به مناسبت روز استقلال افغانستان و تخریب تندیس امیر علی‌شیر نوایی در شهر مزار شریف، امروز، ۲۸ اسد، روز استقلال افغانستان است؛ روزی که با نام شاه امان‌الله خان در تاریخ این سرزمین گره خورده است. بسیاری او را قهرمان استقلال و بنیان‌گذار افغانستان نوین می‌دانند و همچنان بر یاد و نام او ارج می‌نهند. اما تلخی روزگار در آن است که درست در همین روز، تندیس یکی از بزرگ‌ترین نام‌آوران فرهنگ و ادب مشرق‌زمین، امیرالکلام امیر علی‌شیر نوایی، در شهر مزار شریف به‌دست حاکمان کنونی تخریب گردید؛ چهره‌ای که نه‌تنها در تاریخ و فرهنگ افغانستان، بلکه در گستره‌ی وسیع تمدن اسلامی و زبان‌های ترکی و فارسی، جایگاهی بی‌بدیل داشت. این رویداد، تنها تخریب یک تندیس نیست؛ بلکه نماد تهاجم پی‌هم به زبان، فرهنگ و هویت مردم افغانستان است. تاریخ ما مملو از چنین نمونه‌های را شاهد بوده است. این همه نشانه‌هایی از قهر و استبداد سیاسی است که در چهره‌های گوناگون بر مردم ما تحمیل شده است. حاکمان مستبد در طول تاریخ افغانستان، همواره کوشیده‌اند با سرکوب زبان، فرهنگ و نمادهای هویتی، تسلط سیاسی خویش را تداوم بخشند. اما تاریخ نشان داده است که فرهنگ و زبان یک ملت، علی‌رغم ویرانی‌ها و تحمیل‌ها، پایدارتر و ماندگارتر از قدرت‌های زودگذر سیاسی است. ۲۸ اسد، اگرچه یادآور استقلال افغانستان است، اما امروز برای ما همزمان به روزی بدل شده است که بار دیگر پرده از چهره‌ی عریان دیکتاتوری و استبداد فرهنگی برداشت. آنچه در برابر ملت‌ها می‌ماند نه نام و قدرت حاکمان، بلکه آثار فرهنگی و شخصیت‌های بزرگ آنان است. و بی‌گمان، امیر علی‌شیر نوایی در حافظه‌ی تاریخی و فرهنگی این سرزمین جاوید خواهد ماند، هرچند تندیس او را بشکنند