هزارهها شکستخوردهاند؟ پرسشی تلخ اما واقعی: چرا مردم هزاره با اینهمه محرومیت، تبعیض و خشونت سیستماتیک مواجه بودهاند؟ آیا آنها ملتی شکستخوردهاند؟ پاسخ، فراتر از ظاهر تلخ تاریخ، به عمق ریشههای اجتماعی، مذهبی و سیاسی بازمیگردد. در پایان قرن نوزدهم، عبدالرحمان خان با
حمایت انگلیس هزارستان را به خاک و خون کشید. بیش از نیمی از جمعیت هزارهای مرکزی قتلعام یا آواره شدند. زمینهایشان مصادره و از ساختار دولت حذف شدند. این نقطه آغاز یک قرن حاشیهنشینی بود. اکثریت هزارهها شیعه هستند، در حالی که ساختار قدرت سنتی افغانستان، عمدتاً سنیمذهب بوده است
. این تفاوت، بستری برای نفرتپراکنی، حذف و خشونت هدفمند شد هزارستان منطقهای کوهستانی، سردسیر و کممنبع است. نبود زیرساخت، آموزش و خدمات باعث شد هزارهها با مشکلات مضاعف توسعه مواجه باشند، آنهم در حالی که دولت مرکزی سالها نسبت به این مناطق بیتفاوت ماند. از قتلعامهای مزار